Τετάρτη 4 Μαρτίου 2009

Σύντομο σημείωμα του συγγραφέα

Η συρτή και ειδικότερα η συρτή ανοιχτής θαλάσσης είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και συναρπαστικά είδη ερασιτεχνικού ψαρέματος στον κόσμο. Χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη ασχολούνται με το σπορ αυτό, επενδύοντας πάρα πολύ χρόνο, χρήμα και προσπάθεια. Εισπράττουν φυσικά και την ανάλογη ευχαρίστηση.

Στην Ελλάδα η συρτή ανοιχτής θαλάσσης η όπως είναι η Αγγλική ονομασία του, το Βig Game Fishing είναι μια παρεξηγημένη έννοια και σχετικά λίγοι ερασιτέχνες επιδίδονται συστηματικά σε αυτό to σπορ.

Η διαπίστωση αυτή, αποτέλεσε μεταξύ άλλων το κίνητρο μου για το βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε.

Οι απόψεις για το ψάρεμα με συρτή, οποιαδήποτε παραλλαγή της και αν διαλέξουμε δε συμφωνούν ποτέ. Πάντα υπάρχουν μυστικές τεχνικές και «καλά κρυμμένα τρικ». Αυτά έχουν να κάνουν με τον τύπο του δολώματος και το ύψος του από το βυθό, την ταχύτητα, τις καλές και τις κακές ημέρες, και γενικά όλους τους παράγοντες που μας κάνουν να γυρίζουμε μερικές φορές αψάρευτοι και άλλες θριαμβευτές στα σπίτια μας.

Υπάρχουν επίσης λύσεις που οι περισσότεροι από εμάς δίνουμε από ένστικτο η από διαίσθηση, πείτε το όπως θέλετε το ίδιο είναι, στα προβλήματα που παρουσιάζουν τα διάφορα είδη συρτής που κάνουμε.

Όλα τα παραπάνω ισχύουν λίγο η σε κάποιο βαθμό για το ψάρεμα με συρτή, μια από τις πιο σύνθετες και απαιτητικές τεχνικές ψαρέματος. Αυτό που ισχύει πάντα είναι ότι η εμπειρία δεν έχει υποκατάστατο. Αν δεν αναλώσεις ώρες και χρήμα δε μαθαίνεις. Στο βιβλίο αυτό δε θα μιλήσουμε για ένστικτο ούτε για διαίσθηση, θα αναφερθούμε μόνο σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις εμπειρίες μας και την ενασχόληση μας με το ψάρεμα της συρτής για εκατοντάδες ώρες κάθε σεζόν.

Ελπίζω όταν φτάσετε στην τελευταία σελίδα του, η και νωρίτερα, να αποφασίσετε ότι σας ενδιαφέρει το ψάρεμα με συρτή, για μεγάλους θηρευτές και να ασχοληθείτε συστηματικότερα με το Big Game Fishing. Αν πάντως δεν αποφασίσετε να αρχίσετε το ψάρεμα, ελπίζω τουλάχιστον οτι ξεφύγατε, διασκεδάσατε αλλά και ενημερωθήκατε για αυτό με το διάβασμα του.

Αυτό θα κρίνει και το μέγεθος της επιτυχίας του βιβλίου που κυκλοφόρησε

Δελτίο Τύπου - Περιεχόμενα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αλφειός το βιβλίο του Ηλία Κυριακάκη, «Ψαρεύοντας με συρτή από τη βάρκα η Big Game Fishing αλά Ελληνικά».

Το βιβλίο βασίζεται τόσο στη μακροχρόνια εμπειρία του συγγραφέα όσο και στη διεθνή βιβλιογραφία και αποτελεί ένα λεπτομερή και ολοκληρωμένο οδηγό για το ερασιτεχνικό ψάρεμα από τη βάρκα.

Αναφέρεται στις υπάρχουσες επιλογές για την απόκτηση του κατάλληλου σκάφους, τον εξοπλισμό του με τα απαραίτητα ηλεκτρονικά και αλιευτικά μέσα και αναπτύσσει λεπτομερώς τις εξειδικευμένες τεχνικές και τακτικές που εφαρμόζονται στο ψάρεμα με συρτή.

Περιλαμβάνει ξεχωριστά κεφάλαια για τις Ελληνικές θάλασσες, τον καιρό, τα είδη των ψαριών της συρτής, τα φυσικά και τεχνητά δολώματα και τη χρήση τους.

Περιλαμβάνει επίσης ειδικές αναφορές στον εξοπλισμό για το ψάρεμα από τη βάρκα και στις διάφορες παραλλαγές του, όπως είναι η ελαφρά συρτή επιφανείας, η συρτή βυθού, η συρτή ανοιχτής θαλάσσης το Jigging, το Drifting αλλά και το ψάρεμα τη νύχτα.

Αναφέρεται τέλος στην απαιτούμενη φροντίδα του σκάφους, της μηχανής, του αλιευτικού και του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και δίνει συμβουλές για τη συντήρηση, τη διατήρηση αλλά και το μαγείρεμα των αλιευμάτων.

Στις 210 σελίδες του ο ερασιτέχνης ψαράς και ο λάτρης της θάλασσας και των θαλασσινών σπορ, θα βρει όχι μόνο τις πληροφορίες που χρειάζεται για να ασχοληθεί με το ερασιτεχνικό ψάρεμα, αλλά και ένα μέσο για να ξεφύγει για λίγο από την ζοφερή πραγματικότητα που μας περιβάλλει.

Αναλυτικότερη περιγραφή των περιεχομένων του βιβλίου, υπάρχει στη συνέχεια.

Το βιβλίο διατίθεται ήδη από τις εκδόσεις Αλφειός, Χαριλάου Τρικούπη 22, τηλέφωνο 210 3623092 email alfeios@acci.gr. Το βιβλίο μπορεί επίσης να παραγγελθεί στο Site του Αλφειού, χρησιμοποιώντας το Link: http://alfeiosbooks.com/taxonomy/term/128


Ακολουθεί ένας σύντομος πίνακας των περιεχομένων του

Εισαγωγή 4
Οι Ελληνικές Θάλασσες και τα ψάρια τους 5
Τα ψάρια της συρτής 10
Τα άκρως μεταναστευτικά 12
Τα μέσου βάθους και τα παράκτια 22
Τα υπόλοιπα 26
Η οικολογία του ψαρέματος 28
Ο καιρός 33
Τα δολώματα της συρτής και η χρήση τους 38
Το σκάφος του ψαρά 43
Είδη σκαφών 45
Ανοιχτής Θάλασσας, μεγάλα Sport Fishing 46
Τα μικρά Sport Fisherman 47
Ανοιχτά, με κεντρική κονσόλα 48
Βάρκες παράκτιας Χρήσης 50
Φουσκωτά 51
Μηχανές και καύσιμα 51
Η ασφάλεια στο σκάφος 52
Ο βασικός εξοπλισμός του σκάφους μας 59
Τα Ηλεκτρονικά του σκάφους 69
GPS 70
Βυθόμετρα (Ανιχνευτές ψαριών) 74
Τύποι και τοποθέτηση ματιών (Transducers) 77
Ολίγα περί πληροφορικής 80
Η Μηχανογράφηση των ψαρεμάτων μας 83
Η Συντήρηση και αποθήκευση του σκάφους μας 86
Πάμε για Συρτή 90
Καλάμια Συρτής (Trolling rods) 91
Μηχανάκια (reels), οριζοντίου τυμπάνου 98
Τα μηχανάκια σταθερού τυμπάνου. 105
Η Συντήρηση των Καλαμιών και των Μηχανακιών 105
Καταβυθιστές (Downriggers) 106
Ζώνες και καθίσματα μάχης 109
Νήματα και πετονιές 111
Κόμποι 115
Βαρίδια 117
Στριφτάρια 119
Αγκίστρια και σαλαγκιές 120
Γάντζοι και απόχες 124
Ελάχιστη σύνθεση εξοπλισμού για συρτή 125
Στρατηγική 129
Ελαφρά συρτή επιφανείας 130
Συρτή ανοιχτής θαλάσσης 134
Διατάξεις καλαμιών ψαρέματος 138
Η τακτική μας, στο ψάρεμα του τόνου 144
Η συρτή για Μακρύπτερους τόνους (Albacore) 149
Τα πιο κοινά λάθη και πώς να τα αποφύγουμε 152
Συρτές με ζωντανό η νωπό δόλωμα 154
Συρτή βυθού με μολύβι φύλακα 155
Ξέσερμα (drifting), Τάισμα (Chunking) 156
Η συρτή με Καταβυθιστή (Downrigger) 160
Η «Κλασική» συρτή βυθού με πολλά μολύβια 166
Η τεχνική του Jigging 168
Ειδικά ζητήματα για τη συρτή και τα θηράματα 171
Πως χειριζόμαστε το ζωντανό δόλωμα 171
Με πόσα φρένα ψαρεύουμε ένα δόλωμα 172
Ψαρεύοντας τη Νύχτα 173
Τα γιατί και τα πως στην αλιεία του τόνου 174
Πως ανεβάζουμε στο σκάφος ένα τόνο 181
Η επιστροφή στο Λιμάνι 184
Η φροντίδα των Ηλεκτρικών και των Ηλεκτρονικών 185
Η φροντίδα της Μηχανής μας 185
Η φροντίδα του αλιευτικού εξοπλισμού μας 186
Συνταγές, μαγειρεύοντας τα αλιεύματα μας 187
Διατήρηση και συντήρηση των ψαριών 196
Τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται 203
IGFA – Τα Ρεκόρ 204
Χρήσιμες πληροφορίες και αναφορές 206
Επίλογος-Ευχαριστήριο 211

Συνοπτικά αποσπάσματα απο το βιβλίο

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Στη συνέχεια παρατίθενται αποσπάσματα ορισμένων κεφαλαίων του βιβλίου, για να αποκτήσει ο αναγνώστης μια εικόνα της συνολικής έκδοσης.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 1
Τα δολώματα της συρτής και η χρήση τους
Κεφαλόποδα (Καλαμάρια Σουπιές Μόσχοι και θράψαλα)
Όλα τα κεφαλόποδα έχουν τη χρήση τους στο ψάρεμα της συρτής. Τα καλαμάρια και οι σουπιές δολώνονται συνήθως ζωντανά και έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο στη συρτή με μολύβι φύλακα και την κλασική συρτή βυθού, όσο και στη συρτή επιφανείας.
Αν δεν είναι ζωντανά, αλλά είναι φρέσκα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν με παραπλήσια προς τα ζωντανά αποτελέσματα. Για να μη στρίβουν, όταν τα τραβάμε στη συρτή, τους στερεώνουμε με συρματάκι ένα μολυβάκι τύπου «ελιάς» κάτω από την κοιλιά τους.
Οι μόσχοι χρησιμοποιούνται πιο σπάνια και πάντα νωποί, όχι ζωντανοί, διότι δεν διατηρούνται εύκολα.
Τέλος τα θράψαλα είναι καλή εναλλακτική λύση όταν δεν έχουμε καλαμάρια. Είναι πολύ φθηνότερα και διατηρούνται για καιρό στην κατάψυξη, αν συντηρηθούν και συσκευαστούν προσεκτικά. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι διατηρούν το χρώμα τους και είναι πιο ανθεκτικά στο τράβηγμα από τα καλαμάρια και τις σουπιές.
Συνήθως τα κεφαλόποδα που χρησιμοποιούμε σα δόλωμα έχουν βάρος από 100 γραμμάρια μέχρι και μισό κιλό. Το μέγεθος τους εξαρτάται από τα ψάρια που στοχεύουμε. Και εδώ πάντως ισχύει το «μεγάλο δόλωμα, μεγάλο ψάρι».
Ψάρια (Ζαργάνες Κέφαλοι Μελανούρια Σαφρίδια Σκουμπριά)
Το ιδανικό δόλωμα στη συρτή βυθού αλλά και στη συρτή αφρού είναι η ζαργάνα. Στην Αμερική χρησιμοποιείται ακόμη και στο ψάρεμα του Τόνου, συνδυασμένη με σαφρίδα, σκουμπριά και τεχνητά δολώματα. Διατηρείται ζωντανή για πολύ χρόνο, λαμπυρίζει στο νερό, προσελκύει τα ψάρια και πιάνεται σχετικά εύκολα.
Εναλλακτικά, καλά δολώματα για τη συρτή βυθού είναι και οι κέφαλοι καθώς και τα μελανούρια.
Όλα τα ανωτέρω μπορούν να διατηρηθούν σε ένα δοχείο ζωντανών δολωμάτων για αρκετές ώρες, και να ψαρευτούν όταν τα χρειαστούμε.

Στη συρτή βυθού χρησιμοποιούνται επίσης και άλλα ψάρια, όπως πέρκες, μικρά μαγιάτικα, τα γνωστά μανάλια καθώς και διάφοροι τύποι χελιών, σε περιοχές που υπάρχουν αυτά.
Στη μεγάλη συρτή του τόνου, χρησιμοποιούνται τέλος ζωντανά η νωπά ψάρια όπως το σκουμπρί, το σαφρίδι, το τονάκι και γενικότερα είδη που κινούνται και ζουν στα ίδια νερά με αυτούς.
Τεχνητά δολώματα (Ψαράκια-Lures)
Τα τεχνητά δολώματα όπως λέει και η λέξη κατασκευάζονται για να μιμούνται τα πραγματικά και αποτελούν μια καλή εναλλακτική λύση στα νωπά η ζωντανά δολώματα, για κάθε είδους ψάρεμα με συρτή.
Οι κύριες κατηγορίες τεχνητών είναι οι εξής:
Τα «κλασικά» ξύλινα η μεταλικά τεχνητά
Είναι συνήθως κατασκευασμένα από μπάλσα η άλλο ελαφρό και ανθεκτικό ξύλο και μιμούνται την κίνηση ενός τραυματισμένου ψαριού. Αρκετές φορές είναι κατασκευασμένα και από πλαστικό. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη συρτή, καθώς και να πεταχτούν σε απόσταση από τον ψαρά για να ψαρέψουν καθώς αυτός τυλίγει το νήμα στο καρούλι του και τα φέρνει προς το μέρος του. Χωρίζονται σε δύο μεγάλες υποκατηγορίες, τα βυθιζόμενα, συνήθως με μεταλλική γλώσσα και τα επιπλέοντα, με πλαστική.
Τα βαριά, μεταλλικά τεχνητά.
Αυτά είναι συνήθως πλάνοι διαφόρων ειδών και χρησιμοποιούνται κυρίως στο jigging αλλά αρκετές φορές και στη συρτή.
Τα μαλακά πλαστικά τεχνητά.
Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει μεγάλα τεχνητά που μιμούνται και μοιάζουν με συγκεκριμένα ψάρια, έχουν κίνηση και είναι κατασκευασμένα από μαλακό πλαστικό. Περιλαμβάνει επίσης τα διάφορα raglou, γαρίδες, σκουλήκια και τα βατραχάκια που χρησιμοποιούνται στο ψάρεμα σε ποτάμια και λίμνες.
Τα κουταλάκια.
Είναι μεταλλικά κυρίως τεχνητά, βαμμένα η όχι και χρησιμοποιούνται σε όλες τις παραλλαγές της ελαφριάς συρτής. Λειτουργούν αντανακλώντας το φώς και ερεθίζοντας με τον τρόπο αυτό τα ψάρια.
Υπάρχει επίσης μια χωριστή κατηγορία που είναι μεν συρόμενα δολώματα, δε μπορούν όμως να καταταχτούν στα «τεχνητά ψαράκια» και είναι γνωστά ως «λουράδες», «αεροπλανάκια» και «μπάρες». Σε αυτά θα αναφερθούμε ειδικότερα στη συνέχεια.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 2

Είδη σκαφών
Υπάρχουν αρκετές κατηγορίες και είδη σκαφών που χρησιμοποιούνται σήμερα για το ερασιτεχνικό ψάρεμα. Τα κυριότερα είδη περιγράφονται στο παρόν κεφάλαιο, αλλά υπάρχουν και άλλα, που ενώ είναι ίσως αποτελεσματικά ξεφεύγουν από τις περιγραφές που θα δείτε στη συνέχεια.
Για παράδειγμα έχω δει ένα πιτσιρικά να ψαρεύει αποτελεσματικά, είχε πιάσει πάνω από 20 μελανούρια με λεπτή πετονιά, κάνοντας drifting καθισμένος μέσα σε μια σαμπρέλα ρόδας αυτοκινήτου. Σε αυτήν είχε προσαρμόσει σχοινάκια και μια ξύλινη τάβλα για κάθισμα. Φυσικά δεν τη συστήνουμε για σοβαρό αλιευτικό εργαλείο, παρά τα προφανή πλεονεκτήματα ελλιμενισμού και συντήρησης που έχει.
Τα σκάφη γενικά ανάλογα με την αξιοπλοΐα τους και τους καιρούς που μπορούν να αντιμετωπίσουν κατατάσσονται από το διεθνή Νηογνώμονα σε κατηγορίες που ξεκινούν από την κατηγορία Α μέχρι και την D.
Η κατηγοριοποίηση τους γίνεται κυρίως με βάση το σημαντικό ύψος του κύματος που μπορούν να συναντήσουν και να περάσουν με επιτυχία και χωρίς προβλήματα. Σημαντικό ύψος κύματος, όρος που προέρχεται από τη Μετεωρολογία, είναι το μέσο ύψος του 1/3 των υψηλότερων κυμάτων μιας φουρτουνιασμένης περιοχής.
Στην περιγραφή των επί μέρους κατηγοριών, περιλαμβάνεται και μια γενική αναφορά στα νερά στα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα σκάφη ανάλογα με την κατάταξη τους.
Η κατηγορία Α είναι προδιαγραφές για κατασκευή σκαφών που μπορούν να αντιμετωπίσουν καιρικές συνθήκες Ωκεανού, με σημαντικό ύψος κύματος πάνω από 4 μέτρα.
Η Κατηγορία Β είναι προδιαγραφές για κατασκευή σκαφών που μπορούν να αντιμετωπίσουν καιρικές συνθήκες ανοικτού πελάγους, με σημαντικό ύψος κύματος μέχρι και 4 μέτρα.
Η Κατηγορία C είναι προδιαγραφές για κατασκευή σκαφών που μπορούν να αντιμετωπίσουν καιρικές συνθήκες ανοικτών κόλπων και γενικά ανοικτών παράκτιων περιοχών, με σημαντικό ύψος κύματος μέχρι και 2 μέτρα.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 3

Πίνακας αντιστοίχησης βάρους σκάφους και άγκυρας

Προσοχή οι ανωτέρω αριθμοί μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τον τύπο της άγκυρας και το βάρος της αλυσίδας. Έτσι για παράδειγμα μία άγκυρα τύπου Fortress, μπορεί παρόλο που θα έχει το μισό βάρος από μια ανάλογη Bruce η Danforth, να συγκρατήσει με την ίδια επιτυχία ένα σκάφος. Αντίθετα ένα τεσσαροχάλι, σε αμμώδη βυθό, ανεξάρτητα βάρους θα επιτρέψει τη μετακίνηση του σκάφους μας, αν η θαλασσοταραχή και τα ρεύματα είναι ισχυρά.

Προσοχή επίσης στο βάρος της αλυσίδας, διότι όπως αναφέραμε αυτό είναι που συγκρατεί την άγκυρα στο βυθό. Και μια τελευταία παρατήρηση. Για οποιοδήποτε μήκος και βάρος σκάφους στον ανωτέρω πίνακα, αν δεν έχουμε άγκυρα τουλάχιστον 14 κιλά και αλυσίδα 3 μήκη του σκάφους, σε περίπτωση ισχυρής θαλασσοταραχής δεν «κοιμόμαστε ήσυχοι», αλλά κατεβαίνουμε στο σκάφος μας και ρίχνουμε από καιρό σε καιρό μια ματιά για καλό και για κακό.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 4

Βυθόμετρα (Ανιχνευτές ψαριών)
Οι ανιχνευτές ψαριών, η βυθόμετρα η ηχοβολιστικά, ξεκίνησαν από συσκευές ανίχνευσης υποβρυχίων. Είναι συνεπώς μια εφεύρεση που πρωτοχρησιμοποιήθηκε για πολεμικούς σκοπούς και σήμερα αποτελεί απαραίτητο βοήθημα κάθε σκάφους και κάθε ψαρά, ερασιτέχνη η επαγγελματία. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι πως το 90% των ψαριών, βρίσκονται στο 10% των θαλασσίων βυθών και συνεπώς ο εντοπισμός τους χωρίς τον ανιχνευτή ψαριών, γίνεται όλο και δυσκολότερος.
Από τι αποτελείται και πως λειτουργεί το Βυθόμετρο
Ένας ανιχνευτής ψαριών αποτελείται από ένα μικροεπεξεργαστή, μια γεννήτρια ηλεκτρικών σημάτων με τον ενισχυτή τους, μια οθόνη απεικόνισης και ένα μάτι βυθού (transducer).
Η οθόνη απεικόνισης, στο κουτί της οποίας περιλαμβάνεται συνήθως και η γεννήτρια σημάτων με τον μικροεπεξεργαστή και τον ενισχυτή, εγκαθίσταται στο πιλοτήριο του σκάφους, η σε άλλη βολική θέση. Έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί άνετα στη διαδικασία του ψαξίματος και του ψαρέματος.
Το μάτι βυθού, εγκαθίσταται συνήθως στην πρύμνη του σκάφους εσωτερικά, με δημιουργία τρύπας στο δάπεδο του σκάφους η εξωτερικά. Το μάτι και το βυθόμετρο συνδέονται με ένα ειδικό καλώδιο που συνοδεύει το μάτι βυθού και παρέχεται από τον κατασκευαστή του.
Οι ανιχνευτές ψαριών, διακρίνονται από το βάθος στο οποίο μπορούν να φτάσουν ώστε να μας δείξουν εικόνες της σύστασης του βυθού, και ενδείξεις για τα ψάρια που πιθανώς υπάρχουν εκεί. Το βάθος στο οποίο φτάνουν εξαρτάται από την ισχύ, τόσο του ενισχυτή που βρίσκεται στο βυθόμετρο, όσο και από το μάτι που διαθέτουν.
Αρχή λειτουργίας ενός βυθομέτρου
Η αρχή λειτουργίας των βυθομέτρων είναι η ακόλουθη: Ένα ηλεκτρικό σήμα δημιουργείται από μια γεννήτρια σημάτων, που βρίσκεται στο σώμα του βυθομέτρου, ενισχύεται από ένα ενισχυτή και μεταδίδεται μέσω ενός καλωδίου, στο μάτι βυθού.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 5

Μηχανάκια (reels), οριζοντίου τυμπάνου
Ένα καλό καλάμι, δεν αρκεί για να ψαρέψουμε, αλλά απαιτείται να συνδυαστεί με ένα καλό μηχανισμό τυλίγματος της πετονιάς. Οι ποιοτικοί μηχανισμοί (reels) για χρήση σε καλάμια συρτής είναι σχεδόν πάντα οριζόντιου τυμπάνου και έχουν σώμα που κατασκευάζεται από γραφίτη η από χυτό η επεξεργασμένο στον τόρνο αλουμίνιο. Αυτό είναι ίδιου κράματος με το αλουμίνιο που χρησιμοποιείται στην αεροδιαστημική βιομηχανία.
Τα μηχανάκια με σώμα γραφίτη είναι στην κατώτερη κατηγορία της ποιοτικής κλίμακας όσον αφορά την ισχύ τους αλλά είναι ελαφρότερα και φθηνότερα. Η επόμενη κατηγορία είναι οι μηχανισμοί με σώμα από χυτό αλουμίνιο και τέλος οι ποιοτικότεροι μηχανισμοί κατασκευάζονται από μία «χελώνα» αλουμινίου, επεξεργασμένη στον τόρνο.
Το μέγεθος των μηχανισμών συρτής εξαρτάται κύρια από την πετονιά η το νήμα, συγκεκριμένης διαμέτρου, και συγκεκριμένης ελκτικής δύναμης που χωράει η κουβαρίστρα τους, μέχρι να γεμίσει. Μια αρίθμηση από το 10 μέχρι το 130 υποδηλώνει την ελκτική δύναμη της πετονιάς σε λίμπρες, για την οποία είναι φτιαγμένο. Δηλώνει συνεπώς εμμέσως και πόσο μεγάλης χωρητικότητας και για πόσο μεγάλα ψάρια είναι κατάλληλο ένα μηχανάκι.
Συνήθως τα μηχανάκια συρτής ξεκινούν όπως είπαμε από τις 10 λίμπρες και φτάνουν μέχρι τις 130. Τα συνηθέστερα μεγέθη είναι τα 15, 30, 50, 80 και 130 λιμπρών, πάντα σε συνάρτηση με τη χωρητικότητα σε συγκεκριμένης ελκτικής δύναμης πετονιά (που σημαίνει και συγκεκριμένης διαμέτρου).
Έτσι η ένδειξη 360yds/30lb, που βλέπουμε σε ένα φυλλάδιο ενός μηχανακιού, σημαίνει ότι χωράει 360 γιάρδες (324 μέτρα) πετονιάς, ελκτικής δύναμης 30 λιμπρών.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα νήμα braid ελκτικής δύναμης 30 λιμπρών έχει μικρότερη διάμετρο από μια πετονιά, η χωρητικότητα του συγκεκριμένου μηχανακιού, σε νήμα braid θα είναι


Η σχέση περιτύλιξης της πετονιάς στο καρούλι του μηχανακιού.
Αυτή δίνεται με ένα λόγο της μορφής Χ:Ψ όπου Χ οι περιστροφές του καρουλιού, (της κουβαρίστρας) και Ψ οι περιστροφές του χερουλιού του μηχανισμού. Έτσι για παράδειγμα ο λόγος 3,1:1, σημαίνει ότι για κάθε μία πλήρη περιστροφή του χερουλιού του μηχανισμού, έχουμε 3,1 περιστροφές του καρουλιού γύρω από το οποίο τυλίγεται η πετονιά η το νήμα μας.
Οι δύο ταχύτητες
Η σχέση περιτύλιξης, στα μηχανάκια δύο ταχυτήτων είναι διπλή, μια αργή και μια γρήγορη, εξυπηρετώντας δύο διαφορετικές ανάγκες. Η γρήγορη σχέση (από 3,5 έως και 6 προς 1) χρησιμεύει στο μάζεμα όσο το δυνατόν περισσότερης πετονιάς, σε κάθε περιστροφή του χερουλιού. Αυτό βέβαια γίνεται με θυσία τόσον της ισχύος όσο και της ελκτικής δύναμης του μηχανακιού. Η αργή σχέση, (από 1,5 έως και 3,5 προς 1) δίνει πάρα πολύ μεγάλη ισχύ στο λεβάρισμα του ψαριού, αλλά με θυσία της ποσότητας της πετονιάς που μαζεύεται σε κάθε περιστροφή του καρουλιού. Έτσι το πάλεμα του ψαριού απαιτεί πιο μακροχρόνια διαδικασία.
Όταν χρησιμοποιούνται και συνδυάζονται σωστά οι δύο ταχύτητες, σε όσους μηχανισμούς τις διαθέτουν, αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες του γρήγορου και αποτελεσματικού ανεβάσματος ψαριών ικανού μεγέθους στο σκάφος.
Παρόλα αυτά προτιμότερο είναι ένα μηχανάκι μιας ταχύτητας με ποιοτικά χαρακτηριστικά παρά ένα με δύο ταχύτητες, αμφίβολης προέλευσης, αδιευκρίνιστης σύστασης υλικών και κακής ποιότητας κατασκευής.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 6

Ο απαραίτητος αλιευτικός εξοπλισμός για συρτή
Για τα ηλεκτρονικά το σκάφος και τις δύο μηχανές που απαιτούνται μιλήσαμε ήδη σε προηγούμενο κεφάλαιο. Στη συνέχεια αναφερόμαστε στον καθαρά αλιευτικό εξοπλισμό που χρειαζόμαστε στο ψάρεμα του τόνου με «μικρά» σκάφη. Ο ίδιος ισχύει και για τα λίγο μεγαλύτερα καλύπτει δηλαδή αξιοπρεπώς σχεδόν όλα τα σκάφη που χρησιμοποιούμε συνήθως εμείς οι ερασιτέχνες ψαράδες.
Τα καλάμια μας όπως συζητήσαμε στο σχετικό με αυτά κεφάλαιο θα έχουν μήκος μεταξύ 1,60 και 1,90 μέτρα. Όσο μικρότερου μήκους είναι ένα καλάμι τόσο πιο καλά βολεύεται σε μια μικρή βάρκα. Θα πρέπει να είναι 80 η περισσοτέρων λιμπρών και τα καλύτερα καλάμια όρθιας μάχης είναι αυτά με συνδυασμό καρουλιών (rollers) στο πάνω και κάτω μέρος και δαχτυλιδιών στους υπόλοιπους οδηγούς του νήματος. Τα καλάμια με μόνο καρούλια για οδηγούς συμπεριφέρονται καλύτερα στα καθίσματα μάχης, αλλά στην όρθια θέση τείνουν αρκετές φορές τα περισσότερα να στρίβουν η να κάμπτονται λόγω της χειρότερης στήριξης τους.
Ένα καλό μηχανάκι με ανοξείδωτα ρουλεμάν, μεγάλης χωρητικότητας και ισχυρής ρύθμισης φρένων, σε αρμονία με τις λίμπρες που είναι ικανό να τραβήξει το καλάμι μας είναι επίσης αναγκαίο. Αυτό θα είναι κατά προτίμηση ημικυκλικού μοχλού (lever drag) και πολύ καλής ποιότητας, δηλαδή θα είναι αυτό που λένε «εγνωσμένης ποιότητας κατασκευαστή». Το καλάμι, μηχανάκι και το νήμα είναι τα κύρια εξαρτήματα στο ψάρεμα του τόνου που δε σηκώνουν συμβιβασμούς.
Τα 450 μέτρα νήματος, αν είναι αντοχής 80+ λιμπρών, είναι αναγκαία, αν η αντοχή του είναι μικρότερη, πρέπει να χωρέσουμε στο μηχανάκι μας ακόμη περισσότερα.
Και πρέπει να θυμόμαστε πάντα τον κανόνα που ισχύει στο πάλεμα οποιουδήποτε ψαριού. «Χειριστείτε το ψάρι με υπομονή η κόντρα δεν ωφελεί ποτέ τον ψαρά».
Η βαριά συρτή γίνεται σχεδόν αποκλειστικά με χρήση τεχνητών δολωμάτων.
Τα τεχνητά μας είναι συνήθως βυθιζόμενα (sinking) μεγάλου μεγέθους, από 16 μέχρι και 25 εκατοστά με ισχυρές σαλαγκιές μεγέθους 3/0 τουλάχιστον.
Όσον αφορά τα αγκίστρια μας, αυτά πρέπει να είναι από 5/0 και πάνω, καλής ποιότητας και ενισχυμένων προδιαγραφών.
Σχετικά με τις συγκεκριμένες μάρκες τεχνητών που θα χρησιμοποιήσουμε υπάρχουν πολλές απόψεις. Εμείς πιστεύουμε ότι τόσο τα Rapala Magnum και X-Rap καθώς και τα Yo-Zuri Magnum, αλλά και τα Mann΄s δίνουν καλά αποτελέσματα. Ότι και να διαλέξουμε πάντως, από τις πολλές και καλές μάρκες που κυκλοφορούν πρέπει να είναι μεγάλου μεγέθους και να έχουν ποιοτικές σαλαγκιές η αγκίστρια.
Όσο μεγαλώνουν τα νούμερα στα τεχνητά μεγαλώνουν και τα ίδια αλλά βελτιώνεται και η ποιότητα των σαλαγκιών τους. Στα μικρότερα μπορεί να χρειαστεί να αντικαταστήσουμε τη μία σαλαγκιά με ένα αγκίστρι, 5/0 η 6/0 και την πίσω με μια σαλαγκιά Οwner ανάλογη με αυτήν που έχει ήδη σε μέγεθος και βάρος. Έτσι δεν αλλάζουμε την πλευστότητα του τεχνητού ενώ του αυξάνουμε τη δυνατότητα καρφώματος του ψαριού.
Τα «σκληρά τεχνητά» πρέπει να είναι συνδυασμένα στη συρτή με φούντες, ψεύτικα καλαμάρια, λουράδες και μπάρες με τεχνητά, ενώ τον εξοπλισμό μας θα συμπληρώσουν ένας καλός γάντζος, γάντια, μια απόχη και δύο ζώνες μάχης.
Μια καλή ζώνη μάχης, με στήριγμα στους μηρούς και όχι στην κοιλιά, είναι απαραίτητη για μεγαλύτερη ευστάθεια και ισορροπία.
Το καλάμι πρέπει να διατηρείται αν είναι δυνατόν σε γωνία 40-50 μοιρών με τη θάλασσα, δηλαδή στις δυο η ώρα των δεικτών του ρολογιού, για να χρησιμοποιήσουμε ένα πιο πρακτικό τρόπο μέτρησης της γωνίας. Έτσι θα εφαρμόζεται η μέγιστη δυνατή πίεση στο ψάρι, στις αρχικές φάσεις τουλάχιστον. Το στόχο αυτό πετυχαίνουν σχετικά εύκολα και «αυτόματα» οι ιμάντες που αναφέρουμε.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 7

Διατάξεις καλαμιών ψαρέματος
Παρά την αποτελεσματικότητα της συρτής ανοιχτής θαλάσσης και τη φαινομενική ευκολία της δεν είναι εύκολη ούτε απλή τεχνική. Τα κυριότερα σημεία τακτικής που πρέπει να προσέξει όποιος ασχολείται με αυτήν, αφού λύσει τα βασικά ζητήματα του εξοπλισμού του με τα απαραίτητα καλάμια μηχανάκια και λοιπά αλιευτικά εργαλεία είναι η σύνθεση και ο τύπος των τεχνητών που θα τραβήξει.
Η σύνθεση των τεχνητών που τραβάμε τείνει να γίνεται επιστήμη από τους ειδικούς στη συρτή. Και αυτό είναι σχετικά ορθό διότι κάθε διαφορετικό τεχνητό κατασκευάζεται για να ψαρεύει καλύτερα σε μια συγκεκριμένη θέση και με συγκεκριμένη ταχύτητα πίσω από το σκάφος.
Χωρίς να αμφισβητούμε τη σπουδαιότητα, την «επιστημονικότητα» και τη συμβολή μιας σωστής σύνθεσης στο τελικό αποτέλεσμα πιστεύουμε ότι αυτή είναι ένα ζήτημα που μπορεί εύκολα να μελετηθεί και να γίνει κτήμα κάθε ενός. Για να γίνει αυτό αρκεί να κάνουμε δοκιμές διαφορετικών τεχνητών, με διαφορετικές ταχύτητες σε διαφορετικές ώρες της ημέρας και της νύχτας. Επειδή αυτό δεν είναι εύκολο και απαιτεί χρόνο που συνήθως δε διαθέτουμε, αναφέρουμε στη συνέχεια μερικές συνθέσεις αλλά και απλές οδηγίες που θα βοηθήσουν στην επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος.
Στις σχετικά μικρές βάρκες η τα μικρά sport fishing ψαρεύουμε συνήθως με 2 έως το πολύ μέχρι τέσσερα καλάμια. Φροντίζουμε να τραβάμε διαφορετικά τεχνητά και να τα αφήνουμε σε διαφορετικά μήκη πίσω από τη βάρκα. Συνήθως τα αφήνουμε στα 20, 30 και 40 μέτρα αν έχουμε τρία. Το μεσαίο καλάμι πρέπει να έχει το τεχνητό που θα βρίσκεται πλησιέστερα στη βάρκα. Συνεπώς τα δολώματα μας θα ψαρεύουν στη θάλασσα σε σχήμα V. Τις ακολουθίες τεχνητών, τα teasers και τους λουράδες τα τραβάμε συνήθως με τα πλευρικά καλάμια που ψαρεύουν μακρύτερα. Στο κεντρικό καλάμι βάζουμε ένα σχετικά μεγάλο σκληρό τεχνητό, όπως τα Rapala Magnum τα Yo-Zuri η τα Mann’s.
Ένας εύκολος τρόπος υπολογισμού της απόστασης στην οποία θα ψαρεύουν τα δολώματα μας, απλός και γούρικός συνάμα, αν ρίχνουμε τρία καλάμια είναι να μετρήσουμε είκοσι «τόνους» με ελεύθερα φρένα στο πρώτο καλάμι, ενώ η βάρκα τρέχει με 5-7 μίλια. Να μετρήσουμε δηλαδή «ένας τόνος», «δύο τόνοι», «τρεις τόνοι» κλπ μέχρι το είκοσι για το πρώτο. Στη συνέχεια μετράμε τριάντα τόνους για το δεύτερο και σαράντα τόνους για το τρίτο δόλωμα. Έτσι από την αρχή του ψαρέματος θα έχουμε μετρήσει ενενήντα τόνους. Θα έχουμε επίσης αφήσει σωστά μήκη νήματος πίσω από τη βάρκα στα τρία καλάμια μας, άσχετα με το ότι δεν θα έχουμε ούτε πιάσει ούτε καν δει κανένα τόνο στην πραγματικότητα.
Ο ελάχιστος αριθμός καλαμιών για τη συρτή ανοιχτής θαλάσσης, όπως αναφέραμε είναι 2 αλλά όσο περισσότερα έχουμε τόσο καλύτερα. Συνήθως για να αυξήσουμε τον αριθμό τους πάνω από τα τέσσερα χωρίς κίνδυνο μπλεξίματος χρησιμοποιούμε outriggers. Αυτοί είναι κεραίες αλουμινίου μήκους 3-5 μέτρων που προεκτείνονται δεξιά και αριστερά από το σκάφος μας. Είναι στηριγμένες σε καλαμοθήκες η βιδωμένες σταθερά στην κουπαστή η το κάλυμμα του σκάφους στις οποίες αναρτούμε τις πετονιές επί πλέον καλαμιών. Με τη μέθοδο αυτή ο αριθμός τους μπορεί να γίνει πολύ μεγαλύτερος.
Μια ενδιάμεση πολύ παραγωγική και απλή λύση για ένα σχετικά μικρό σκάφος, αν δεν υπάρχουν outriggers είναι να έχουμε όχι 4 καλάμια αλλά 5. Τα τέσσερα τα έχουμε αναρτήσει σε δύο καλαμοθήκες ανά πλευρά του σκάφους και το πέμπτο το τραβάμε από το κέντρο της πρύμνης του.
Αφού λύσαμε το πρόβλημα με τον αριθμό των καλαμιών μας, με τον αφορισμό όσο περισσότερα μπορούμε τόσο καλύτερα, που πάντα ισχύει ας δούμε τον τύπο των τεχνητών σε σχέση με τη θέση τους σε μια κλασική σύνθεση συρτής με 5 καλάμια για τόνους..
Η σύνθεση τύπου W για 5 καλάμια
Η καλύτερη κατά τη γνώμη μας σύνθεση πέντε καλαμιών μοιάζει με το γράμμα W του Αγγλικού Αλφαβήτου, έτσι άλλωστε είναι γνωστή. Το σκάφος μας βρίσκεται και ψαρεύει μπροστά από το W που σχηματίζουν τα νήματα των καλαμιών μας. Παραλλαγές και τροποποιήσεις της σύνθεσης αυτής μπορούν να γίνονται από καιρό σε καιρό, ανάλογα και με τις ειδικές συνθήκες κάθε ψαρέματος η και μόνο για δοκιμή, αρκεί να διατηρούμε πάντα τις βασικές της παραμέτρους.
Η σύνθεση W λοιπόν, έχει ως εξής:
Στο εξωτερικό αριστερό καλάμι του σκάφους μας τραβάμε ένα μεγάλο λουρά, μεγέθους 30 εκατοστών η ακόμη μεγαλύτερο αν έχουμε. Η απόσταση πρέπει να είναι περίπου 40-50 μέτρα. Ιδανικός είναι για αυτό ένας έντονου ανοιχτού χρώματος Black Bart Tuna XXX, η ένας Pelagic Breakfast, αλλά και οποιοσδήποτε άλλος μεγάλος ποιοτικός λουράς μπορεί να μπει στη θέση αυτή. Η χρησιμότητα του λουρά στη συγκεκριμένη θέση είναι ότι δείχνει να συναγωνίζεται με το σκάφος και στα μάτια των τόνων αποτελεί ένα μικρότερο ανταγωνιστή που τρέφεται ήδη με μικρόψαρα. Θυμηθείτε, πάντα το μεγάλο ψάρι τρώει η προσπαθεί να φάει το μικρό.
Στο δεύτερο καλάμι που βρίσκεται περίπου στην αριστερή γωνία της πρύμνης αλλά και του W που αναφέραμε ανωτέρω, σε απόσταση 20-25 μέτρων, τραβάμε ένα μικρότερου μεγέθους τεχνητό που είναι σταθερά βυθισμένο κάτω από την επιφάνεια και δημιουργεί πίσω του δίνες και φυσαλίδες από νερό. Στα καθαρά νερά που θα βρίσκεται αυτό έξω από τα απόνερα του σκάφους θα αποτελεί μια προκλητική παγίδα για τους μεσαίου μεγέθους τόνους αλλά και για τα μικρότερα albacore. Ιδανικό για τη θέση αυτή είναι ένα Rapala η Yo-Zuri Magnum 16 η 18, η και ένα X-Rap 30. Το ίδιο καλό για τη θέση αυτή είναι ένα σχετικά αλλά όχι πολύ μεγάλο Mann’s.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 8

Η τακτική μας, στο ψάρεμα του τόνου
Η ταχύτητα εξαρτάται από το δόλωμα, τη μέθοδο ψαρέματος που ακολουθούμε, τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεση μας και την κατάσταση της θάλασσας, αλλά κυμαίνεται πάντα μεταξύ των 3 και 10 Knots.. Συνηθισμένες ταχύτητες είναι τα 5-7 knots.
Αν η θάλασσα έχει κυματισμό είναι προτιμότερο να μειώνουμε την ταχύτητα μας και να ακολουθούμε την πλάγια πορεία των κυμάτων, να πηγαίνουμε δηλαδή κατά το πλάτος τους, ώστε να ελαχιστοποιούμε τα κτυπήματα του σκάφους μας και να κάνουμε τη ζωή μας πιο άνετη. Με τον τρόπο αυτό πάντως θα ψαρεύουν καλύτερα και τα τεχνητά μας. Αν πηγαίνουμε κόντρα στο κύμα η έχουμε τον καιρό κατευθείαν στην πρύμνη μας με τα ανεβοκατεβάσματα του σκάφους αλλάζουμε την πλευστότητα των τεχνητών μας και τα κάνουμε να φαίνονται λιγότερο φυσικά στα ψάρια.
Αφήνουμε πολλές πετονιές χρησιμοποιώντας ισάριθμα καλάμια πίσω από το σκάφος, έτσι ώστε τα δολώματα να δίνουν την εικόνα κοπαδιού, οι τόνοι συνήθως κυνηγούν κοπάδια ψαριών και όχι μεμονωμένα θηράματα. Μιλήσαμε ήδη για αρκετές συνθέσεις καλαμιών και δεν επανερχόμαστε.
Στις πετονιές δολώνουμε σειρές από πολύχρωμα τεχνητά καλαμαράκια, spreader bars που είναι γνωστά και ως teasers η και τεχνητά ψαράκια η και λουράδες σε διάφορούς συνδυασμούς.
Τα απλά αγκίστρια για τους λουράδες μας και τα διπλά η οι σαλαγκιές για τα τεχνητά μας είναι ο κανόνας που δεν έχει εξαιρέσεις. Οι λουράδες με σαλαγκιές, είναι πια βέβαιο ότι χάνουν περισσότερα ψάρια από αυτούς που είναι εξοπλισμένοι με μονά αγκίστρια. Το γεγονός αυτό ίσως να οφείλεται στο ότι ο μπλε τόνος επιτίθεται στο λουρά γέρνοντας στο πλάι και ένα αγκίστρι συμπεριφέρεται καλύτερα από μια σαλαγκιά στην περίπτωση αυτή. Αντίθετα ο κιτρινόπτερος και το albacore χρησιμοποιούν όλες τις θέσεις του σώματος τους και για το λόγο αυτό είναι καλύτερα τα διπλά αγκίστρια και οι σαλαγκιές που βρίσκονται συνήθως στα σκληρά τεχνητά δολώματα που προτιμούν τα είδη αυτά.
Άσχετα με το αν χρησιμοποιούμε σαλαγκιές η μονάγκιστρα αυτά πρέπει να είναι μυτερά και καλά ακονισμένα. Έτσι θα αυξήσουμε τις πιθανότητες μας να κρατήσουμε ένα ψάρι που επιτέθηκε στα δολώματα μας.
Οι καλύτερες ώρες για το ψάρεμα των τόνων είναι μια ώρα πριν το χάραμα μέχρι και μία μετά και μια ώρα πριν το σούρουπο και μια ώρα μετά.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 9

Η συρτή με Καταβυθιστή (Downrigger)
Τα βασικά ζητήματα που ισχύουν για όλα τα ψαρέματα της συρτής, ισχύουν και για το ψάρεμα με καταβυθιστή και δεν τα επαναλαμβάνουμε αναλυτικά. Τονίζεται πάντως ότι καλό είναι να ξέρουμε την περιοχή που θα ψαρέψουμε και τη διαμόρφωση του βυθού της, καθώς και τα ψάρια που «κρατάει», για να ψαρέψουμε με επιτυχία χρησιμοποιώντας καταβυθιστή.
Πρέπει επίσης να ξέρουμε πως θα δολώσουμε το ζωντανό η νωπό καλαμάρι η το ψάρι που θα χρησιμοποιήσουμε, ώστε να μη στρίβει στο παράμαλλο μας, ούτε να δίνει την εικόνα ενός σακουλιού αν είναι καλαμάρι η ενός συρρικνωμένου ψαριού, αν είναι ψάρι. Στα τεχνητά δολώματα τα πράγματα είναι απλούστερα αρκεί μια ποιοτική παραμάνα για να τα προσαρμόσουμε στο παράμαλλο μας.


Ένα καλάμι με ισχύ στην περιοχή των 20-50 λιμπρών, καλής ποιότητας είναι απαραίτητο. Εξ ίσου είναι απαραίτητο είναι ένα ποιοτικό μηχανάκι ανάλογης ισχύος εξοπλισμένο με 250 τουλάχιστον μέτρα νήμα 50 η περισσοτέρων λιμπρών. Ένα στριφτάρι καλής ποιότητος και ένα παράμαλλο, αόρατης πετονιάς, 15 μέτρων και αναλόγων με το νήμα λιμπρών συμπληρώνει το βασικό εξοπλισμό μας.
Ο καταβυθιστής χρειάζεται είτε ειδική εγκατάσταση στο σκάφος μας, είτε μπορεί να τοποθετηθεί σε μια καλαμοθήκη του. Το καλάμι μπαίνει είτε στην καλαμοθήκη του καταβυθιστή, είτε, αν δε διαθέτει τέτοιο παρελκόμενο ο καταβυθιστής σε μια δεύτερη καλαμοθήκη του σκάφους. Αν είναι ηλεκτρικός χρειαζόμαστε και μια εύκαιρη παροχή ρεύματος από τη μπαταρία του σκάφους. Προσοχή, όχι από τη μπαταρία που χρησιμοποιούμε για να βάζουμε μπροστά τον κινητήρα, αλλά από μια δεύτερη που πρέπει να έχουμε ειδικά για το σκοπό αυτό και για άλλες παρόμοιες χρήσεις.
Τα είδη καταβυθιστών και τα συρματόσχοινα τους
Υπάρχουν δύο βασικά είδη καταβυθιστών, οι ηλεκτρικοί, με υποβοήθηση βυθομέτρου η όχι και οι χειροκίνητοι. Όποιος και να ερωτηθεί ποιόν τύπο προτιμά είναι φυσικό ότι θα απαντήσει τους ηλεκτρικούς. Προσωπικά έχω χρησιμοποιήσει και τους δυο τύπους και το συμπέρασμα μου είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις αν ο βυθός είναι σχετικά ομαλός και το βάθος είναι μικρότερο από 20 μέτρα η διαφορά τιμής των ηλεκτρικών με βυθόμετρο, από τους χειροκίνητους δε δικαιολογείται. Αφήστε που οι χειροκίνητοι καταβυθιστές, όντες απλούστεροι παθαίνουν πολύ λιγότερες βλάβες και είναι πιο εύχρηστοι. Για αυτά αλλά και για τα υπόλοιπα ζητήματα που τους αφορούν έχουμε μιλήσει αναλυτικά στο σχετικό κεφάλαιο και δε θα επανέλθουμε εδώ.
Σχετικά με τα συρματόσχοινα τους, υπάρχει ένα πρόβλημα που πρέπει να το γνωρίζουν όλοι οι υποψήφιοι χρήστες τους: Όσο παχύτερο είναι αυτό, τόσο μεγαλύτερη αντίσταση έχει μέσα στο νερό και τόσο περισσότερο φαινόμενο «blowback» δημιουργεί. Σε απλά Ελληνικά το blowback σημαίνει ότι το συρματόσχοινο δεν ταξιδεύει απολύτως κάθετα κάτω από τη βάρκα μας, αλλά ουσιαστικά σύρεται σε γωνία με το βυθό, πίσω από αυτήν.



Η θέση του καταβυθιστή στο σκάφος μας
Συνήθως οι θέσεις που επιλέγουν όσοι χρησιμοποιούν καταβυθιστές για συρτή είναι δύο. Είτε στο μέσον του σκάφους, είτε κοντά στην πρύμνη του. Παρόλο που αρχικά ήμουν της σχολής της πρύμνης, διαπίστωσα ότι όσοι τοποθετούν τον καταβυθιστή στο μέσον του σκάφους έχουν δίκιο. Και η διαπίστωση γίνεται μόνο με ένα τρόπο. Την εμπειρία από τα χτυπήματα των ψαριών που παίρνουμε σε κάθε σημείο. Μάλλον λόγω των ρευμάτων που δημιουργεί η προπέλα, λόγω της ροής του νερού κάτω από το σκάφος αλλά και για άλλους λόγους που δεν εξηγούνται εύκολα το μέσον του σκάφους δίνει περισσότερα τσιμπήματα και συνεπώς περισσότερα ψάρια.
Υπάρχει τέλος και ένας πρακτικός λόγος: Είναι ευκολότερο το πάλεμα του ψαριού, αφού ο καταβυθιστής θα είναι στη μέση του σκάφους και εμείς θα οδηγηθούμε στην πρύμνη για να το παλέψουμε, χωρίς να μπερδευόμαστε με το μηχάνημα αλλά και στο συρματόσχοινο η το νήμα που θα υπάρχει εκεί αν αυτός βρίσκεται στο πίσω μέρος του σκάφους μας.
Ολίγα για τους απελευθερωτές

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 10

Η τεχνική του Jigging
Η τεχνική του Jigging δεν κατατάσσεται εύκολα στις συρτές, αποτελεί από μόνη της μια ιδιαίτερη κατηγορία, αλλά θα την αναφέρουμε συνοπτικά μια και στοχεύει στα ίδια με τις συρτές θηράματα.
Οι περισσότεροι ψαράδες νομίζουν ότι Jigging είναι το συνεχές, μέχρι εξάρθρωσης του ώμου μας ανεβοκατέβασμα του καλαμιού και η αέναη κίνηση του πλάνου που βρίσκεται στην άκρη του νήματος, με ταυτόχρονο τύλιγμα του στο μηχανάκι.
Η αλήθεια είναι διαφορετική και παρόλο που οι βασικές κινήσεις είναι απλές η όλη διαδικασία είναι σύνθετη και αν δεν την εφαρμόσουμε σωστά, συνήθως μένουμε χωρίς ψάρι.
Το ιδανικό καλάμι για jigging έχει οδηγούς δαχτυλίδια, τα ράουλα δεν αφήνουν όσο γρήγορα απαιτείται το νήμα να περνά μέσα από αυτά και το βάρος έλξης του πρέπει να είναι 20-50 λίμπρες. Η μύτη του πρέπει να είναι λεπτή με μεγάλη ευαισθησία για να βοηθά στην κίνηση του πλάνου και το σύνολο πρέπει να είναι ελαφρύ για να μη κουράζει το χέρι μας.
Το μηχανάκι είναι συνήθως σταθερού τυμπάνου και συχνά για το jigging χρησιμοποιούνται μηχανάκια spinning.
Πρέπει να είναι ισχυρό και με πολύ μεγάλο λόγο μαζέματος, τουλάχιστον 5:1. Ο λόγος που χρησιμοποιούνται κυρίως μηχανάκια σταθερού τυμπάνου στο jigging είναι η ευκολία με την οποία απελευθερώνεται το νήμα από το τύμπανο. Αυτό βοηθά στη γρήγορη και κατακόρυφη βύθιση του πλάνου.
Στο μηχανάκι έχουμε συνήθως νήμα, αντοχής τουλάχιστον 60 λίμπρες και ο πλάνος δένεται κατευθείαν στο νήμα σε ένα κρίκο που συνήθως υπάρχει στην κορυφή του χωρίς τη μεσολάβηση παράμαλλου.
Τα αγκίστρια του πλάνου είναι συνήθως από 3/0 και πάνω, και δένονται και αυτά στον ίδιο κρίκο με το νήμα. Με τον τρόπο αυτό στο πάλεμα του ψαριού, συμμετέχει μεν ο κρίκος αλλά οχι ο πλάνος και οι πιθανότητες να χάσουμε το ψάρι είναι λιγότερες.
Το βάρος του πλάνου εξαρτάται από το σημείο, τα ρεύματα και τα ψάρια που στοχεύουμε, αλλά γενικά είναι μεταξύ 120 και 250 γραμμαρίων.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 11

Η επιστροφή στο Λιμάνι
Έλεγχοι και αντικαταστάσεις εργαλείων
Μετά την μακριά ημέρα η νύχτα στη θάλασσα, επιστρέψαμε θριαμβευτές η όχι στη μαρίνα. Η κούραση είναι εμφανής και αφού κουβαλήσουμε βιαστικά τα τρόπαια και τα εργαλεία μας στο αυτοκίνητο επιστρέφουμε σπίτι.
Για να μπορέσουμε να ξαναβγούμε με την ίδια επιτυχία πρέπει να κάνουμε, όταν μας βολέψει μια σειρά ενέργειες που βοηθούν στη διατήρηση της «μαχητικής» ικανότητας του μέσου μας και των αλιευτικών μας εργαλείων. Αυτές πρέπει να γίνουν το ταχύτερο δυνατόν, μετά την επιστροφή μας και οπωσδήποτε πριν την επόμενη εξόρμηση μας.

Η επιμέλεια του υλικού μετά το ψάρεμα
Τα μεγάλα θηράματα έχουν και μεγάλες απαιτήσεις από τα μικρά σκάφη που χρησιμοποιούμε για το ψάρεμα τους. Έτσι ένας τόνος που σπαρταρά στο κατάστρωμα μπορεί να προκαλέσει ζημιές στα ρέλια, τον εξοπλισμό μας και γενικά σε οτιδήποτε βρίσκεται εκεί. Επί πλέον το αίμα του και τα εντόσθια του θα λερώσουν τις επιφάνειες του σκάφους μας και θα το κάνουν γλιστερό και επικίνδυνο.
Όταν ρίξουμε λίγο θαλασσινό νερό για να ξεπλύνουμε τα αίματα και τα εντόσθια των ψαριών, αυτά θα μαζευτούν στις γωνίες, στις οπές αδειάσματος και στις ανεπίστροφες βαλβίδες και θα τις φράξουν. Αν μείνουν για μερικές ημέρες ακόμη θα μυρίσουν ενώ θα μαζέψουν έντομα και μερικές φορές τρωκτικά.
Το θαλασσινό νερό που βρίσκεται στο σκάφος και το spray που το έλουζε κατά την εξόρμηση μας θα εξατμιστεί. Το αλάτι του θα λειτουργήσει σαν καταλύτης, προκαλώντας ηλεκτρόλυση και σκουριά στα μεταλλικά αντικείμενα του σκάφους μας.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να αποφευχθούν αν κάνουμε μερικές απαραίτητες και ελαφρές εργασίες στο τέλος κάθε αλιευτικής μας εξόρμησης. Οι κυριότερες από αυτές είναι:
Γενικό καθάρισμα του σκάφους
Μετά την επιστροφή μας στο λιμάνι, ρίχνουμε μερικούς κουβάδες θαλασσινό η ακόμη καλύτερα γλυκό νερό και ξεπλένουμε το κατάστρωμα, τις πλευρές και τα καθίσματα του σκάφους μας.
Καθαρίζουμε όλα τα απομεινάρια αίματος και ψαριών με τη βοήθεια μιας σκληρής βούρτσας.
Στεγνώνουμε τις πλάγιες επιφάνειες του σκάφους και τα τζάμια με μια στεγνή πετσέτα και απομακρύνουμε τα σκουπίδια που δημιουργήσαμε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας.
Ρίχνουμε λίγο γλυκό νερό και ξεπλένουμε τα μεταλλικά μέρη του σκάφους μας.
Αν έχουμε χρόνο, καθαρίζουμε και το εσωτερικό του σκάφους μας και φροντίζουμε να περάσουμε λίγο κερί στις επιφάνειες από GRP. Το τελευταίο δεν είναι υποχρεωτικό να γίνεται σε κάθε έξοδο, αλλά βοηθά στην διατήρηση του χρώματος του σκάφους μας. Βοηθά επίσης στην αποφυγή της συγκέντρωσης νερών και αλατιού σε σημεία και περιοχές του εξωτερικού του σκάφους μας, που σιγά σιγά το ξεθωριάζουν και το φθείρουν, κάνοντας το να μοιαζει παλιό και παραμελημένο.
Η φροντίδα των Ηλεκτρικών και των Ηλεκτρονικών
Χρησιμοποιώντας λίγο λιπαντικό σπρέι που έχουμε απλώσει σε ένα πανί καθαρίζουμε τα ηλεκτρονικά μέρη του σκάφους, το βυθόμετρο το GPS και οτιδήποτε έχουμε πιάσει με τα χέρια βρεγμένα με θαλασσινό νερό. Τα στεγνώνουμε σκουπίζοντας τα με ένα στεγνό πανί.
Ελέγχουμε τα φώτα πορείας τον προβολέα και τα υπόλοιπα ηλεκτρικά εξαρτήματα (μηχανάκια καλαμιών, καταβυθιστές, μπαλαδομηχανές κλπ) τα λιπαίνουμε και τα καθαρίζουμε προσεκτικά.
Η φροντίδα της Μηχανής μας

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 12

Διατήρηση και συντήρηση των ψαριών
Eίναι γνωστή η παροιμία του λαού, ότι τα ψάρια και τα χρήματα πρέπει να «τρώγονται» φρέσκα. Για τα χρήματα κάθε ένας ακολουθεί τη δική του μέθοδο, αλλά για τη συντήρηση των ψαριών, παρουσιάζουμε στη συνέχεια μερικές γνωστές και χρήσιμες μεθόδους διατήρησης.
H πρώτη και κύρια μέθοδος συντήρησης τους, αν δεν τα καταναλώσουμε μέσα σε 48 ώρες από τη σύλληψη τους είναι φυσικά η κατάψυξη.
Καταψύχοντας τα αλιεύματα
Αν αποφασίσουμε ότι θα καταψύξουμε τα αλιεύματα μας, δεν πρέπει να περιμένουμε, έχοντας τα 48 ώρες στην ψύξη αλλά πρέπει να το κάνουμε αμέσως, μετά την επιστροφή μας από το ψάρεμα. Πρέπει να έχει προηγηθεί η «αφαίμαξη τους», αν πρόκειται για μαγιάτικα, κυνηγούς, παλαμίδες, τόνους η ξιφίες και η διαίρεση τους σε μερίδες, αν απαιτείται. Αν τα ψάρια είναι μικρού μεγέθους τα καταψύχουμε ολόκληρα, χωρίς να τα απολεπίσουμε, ούτε να τους αφαιρέσουμε τα βράγχια. Ειδικά τα λέπια, βοηθούν στη συντήρηση και τη διατήρηση της υγρασίας του ψαριού, στην κατάψυξη. Αν είναι μεγαλύτερα τα χωρίζουμε σε φιλέτα, μεγάλου μεγέθους και όταν τα αποψύξουμε τα χωρίζουμε σε μερίδες. Φυσικά κάθε φιλέτο πρέπει να καταναλωθεί ολόκληρο, αφού αποψυχθεί. Γενικά δε οτιδήποτε αποψύχεται δεν ξανακαταψύχεται μετά.
Για να καταψύξουμε μια ψαριά, πρέπει να έχουμε ρυθμίσει τον καταψύκτη μας στο χαμηλότερο δυνατό σημείο ψύξης (την ισχυρότερη ψύξη που μπορεί να αποδώσει). Πρέπει επίσης να μη τον υπερφορτώσουμε με περισσότερα από 8-10 κιλά τη φορά. Αυτό ισχύει για καταψύκτη μιας συνηθισμένης χωρητικότητας, γύρω στα 300 λίτρα. Αφού τα ψάρια καταψυχθούν πλήρως μπορούμε να ρυθμίσουμε τη θερμοκρασία του καταψύκτη μας στα συνηθισμένα της επίπεδα. Αν τα αλιεύματα μας καταψυχθούν πιο σιγά από ότι πρέπει, δημιουργούνται κρύσταλλοι πάγου στο σώμα τους οι οποίοι επηρεάζουν τόσο τη συνοχή της σάρκας τους όσο και τη γεύση τους.
Η περίοδος διατήρησης τους ποικίλει ανάλογα με τη μέθοδο συσκευασίας το πόσο παχύ είναι το ψάρι και το σε πόσο χαμηλή θερμοκρασία τα έχουμε καταψύξει. Συνήθως διατηρούνται για 1-2 μήνες χωρίς αλλοίωση της γεύσης τους και ικανοποιητικά για 3-4 ακόμη μήνες.

Συσκευάζοντας τα ψάρια
Δύο παράγοντες δημιουργούν τα περισσότερα προβλήματα στα κατεψυγμένα ψάρια. Η οξείδωση του λίπους του δέρματος τους, που δημιουργεί οσμές και η απώλεια της υγρασίας τους, που οδηγεί σε ξήρανση και «κάψιμο» του δέρματος και της σάρκας τους. Η αεροστεγής συσκευασία, με θερμοκόλληση αντιμετωπίζει πλήρως και τους δυο αυτούς παράγοντες, ενώ ικανοποιητικά αποτελέσματα δίνει και η χρήση διάφανης μεμβράνης συσκευασίας η σακουλών κατάψυξης. Αυτές πρέπει να δένονται αεροστεγώς, αφού τους βγάλουμε με το χέρι τον αέρα.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 13

IGFA – Τα Ρεκόρ
Η Διεθνής Ομοσπονδία Big Game Fishing καταγράφει όλα τα ρεκόρ βάρους για τα ψάρια που αλιεύονται κυρίως με συρτή σε συγκεκριμένες περιοχές.
Για να είναι ένα ρεκόρ αποδεκτό, και να γίνει επίσημο πρέπει το ψάρεμα να έχει πραγματοποιηθεί με την απόλυτη τήρηση των κανονισμών της. Πρέπει επίσης να έχουν χρησιμοποιηθεί πιστοποιημένα και καθορισμένης αντοχής αλιευτικά εργαλεία.
Τα Ρεκόρ
Τα κυριότερα ρεκόρ για ψάρια που γνωρίζουμε η υπάρχουν στη Μεσόγειο και οι κάτοχοι τους καταγράφονται στον ακόλουθο πίνακα.